แถลงข่าวโครงการสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรม สู่การเติบโตอย่างยั่งยืน “SUSTAINDUSTRY”
เมื่อวันที่ 28 ม.ค.2568 ที่ลานกิจกรรม ชั้น 1 เซ็นทรัลเฟสติวัล เชียงใหม่ นายวีรพงศ์ ฤทธิ์รอด รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ นายสิทธิรงณ์ เร่งเงียบ ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 รองศาสตราจารย์ ดร. ชัยยศ สัมฤทธิ์สกุล รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ร่วมแถลงข่าวโครงการสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรม สู่การเติบโตอย่างยั่งยืน “SUSTAINDUSTRY” พร้อมเสวนาถึงบทบาทเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรม สู่การเติบโตอย่างยั่งยืน
รองศาสตราจารย์ ดร. ชัยยศ สัมฤทธิ์สกุล รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เผยว่า ในฐานะมหาวิทยาลัยกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 1 (เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ลำพูน และลำปาง) เรามุ่งมั่นสนับสนุนและพัฒนานโยบายเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน (SUSTAINDUSTRY) ด้วยแนวทางและการดำเนินงานที่ชัดเจน โดยมหาวิทยาลัยได้มีการส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีที่ลดการสูญเสียทรัพยากร ลดการปล่อยมลพิษ และแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม ด้วยการสนับสนุนวิสาหกิจเริ่มต้น (Startups) และวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ให้สามารถนำโมเดลธุรกิจที่รองรับการเติบโตอย่างยั่งยืนมาใช้ อีกทั้งยังดำเนินการจัดกิจกรรมและโครงการที่เกี่ยวข้อง เช่น GreenTech Startup Springboard เพื่อบ่มเพาะผู้ประกอบการตั้งแต่ระยะเริ่มต้น (Early Stage) ให้สามารถสร้างนวัตกรรม ที่ตอบโจทย์ปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยเชื่อมโยงองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม รวมไปถึงส่งเสริมการสร้างเครือข่ายความร่วมมือ (Collaboration) ระหว่างภาครัฐ เอกชน และชุมชน เพื่อพัฒนานวัตกรรมร่วม (Co-Creation) ที่สามารถแก้ปัญหาเฉพาะของอุตสาหกรรมในพื้นที่ เช่น ปัญหาหมอกควัน PM 2.5 และการลดก๊าซเรือนกระจก
ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้กำหนดนโยบายและดำเนินโครงการต่าง ๆ เพื่อสนับสนุนการเติบโตอย่างยั่งยืนในสังคมเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) ดังนี้
1. นโยบายมหาวิทยาลัยสีเขียว (Green University): มหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้ประกาศนโยบายมหาวิทยาลัยสีเขียว เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อมภายในองค์กร โดยมีการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และสร้างความตระหนักรู้ให้กับบุคลากรและนักศึกษาในการลดและป้องกันการทิ้งขยะ การปล่อยของเสีย และมลพิษอื่น ๆ จากกิจกรรมการทำงาน
2. การจัดตั้งศูนย์วิจัยและนวัตกรรมการเกษตรแม่โจ้ (Maejo Agricultural Research and Innovation Center – MARIC): โครงการนี้มุ่งเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจแบบองค์รวมที่ตอบโจทย์ BCG Model ซึ่งประกอบด้วย เศรษฐกิจชีวภาพ (Bio Economy), เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) และเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) โดยส่งเสริมการใช้ทรัพยากรชีวภาพเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม และพัฒนาผลิตภัณฑ์ มูลค่าสูง เพื่อเปลี่ยนแปลงภาคเกษตรจากการผลิตมากแต่สร้างรายได้น้อย ไปสู่การผลิตสินค้าพรีเมี่ยมที่ผลิตน้อยแต่สร้างรายได้มาก
3. โครงการ “9 กรีน แบบฉบับแม่โจ้”: มหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้ดำเนินโครงการ “9 กรีน แบบฉบับแม่โจ้” ภายใต้ การดำเนินงานยุทธศาสตร์ “Maejo Go Eco” เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อย่างยั่งยืน โดยผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นกับนวัตกรรมสมัยใหม่
4. แผนพัฒนาการศึกษามหาวิทยาลัยแม่โจ้ ฉบับที่ 13: แผนพัฒนานี้ได้กำหนดยุทธศาสตร์ที่สอดคล้อง กับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ โดยมุ่งเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว เพื่อสร้างความยั่งยืนในทุกมิติ นโยบายและโครงการเหล่านี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่น ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ในการสนับสนุนการเติบโตอย่างยั่งยืนบนพื้นฐานของสังคมเศรษฐกิจสีเขียว ผ่านการพัฒนานวัตกรรม การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการสร้างความตระหนักรู้ในชุมชน
นายสิทธิรงณ์ เร่งเงียบ ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 เผยว่า
ในฐานะกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม โดยศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 ซึ่งเป็นหน่วยงานรับผิดชอบ “โครงการสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน (SUSTAINDUSTRY)” จากการขยายตัวของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของประเทศไทยตลอดช่วงที่ผ่านมายังคงพึ่งพาวัตถุดิบ และสินค้าขั้นกลางในเกณฑ์สูง แต่ประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรในการผลิตสินค้าและบริการยังอยู่ในระดับต่ำ มีการใช้อย่างสิ้นเปลืองและสร้างมูลค่าเพิ่มได้น้อยกว่าที่ควร ความต้องการทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นวัสดุใหม่ (Virgin Materials) จึงเพิ่มสูงขึ้นเกินกว่าขีดความสามารถในการรองรับของระบบนิเวศท่ามกลางข้อจำกัด ด้านการบริหารจัดการ ส่งผลให้ทรัพยากรในการผลิตสินค้าและบริการ กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม โดยศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว และเล็งเห็นว่า การมุ่งพัฒนาอุตสาหกรรมในพื้นที่ภาคเหนือในเชิงเศรษฐกิจเพียงมิติเดียวไม่สามารถนำไปสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน (Sustainable Growth) ได้ จำเป็นต้องสร้างสมดุลด้วยการปรับเปลี่ยนสู่อุตสาหกรรมวิถีใหม่ใน 5 มิติ ได้แก่ (1) ความสำเร็จทางธุรกิจ (2) การดูแลสังคมและชุมชน (3) การดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม และ (4) การกระจายรายได้ จึงจัดทำโครงการ “การสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน” (SUSTAINDUSTRY) ภายใต้แนวคิด GREEN เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม CLEAN ปราศจากมลพิษ และ LEAN เปลี่ยนความสูญเปล่า ไปสู่คุณค่า โดยมุ่งเปลี่ยนผ่านไปสู่การผลิตที่ยั่งยืนด้วยปรับโมเดลธุรกิจและการประกอบการตามหลักเศรษกิจหมุนเวียนและสังคมคาร์บอนต่ำ สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งช่วยให้เกิดการ ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจหมุนเวียนและสังคมคาร์บอนต่ำ สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งช่วยให้เกิดการใช้ทรพยากรอย่างคุ้ม ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจไปพร้อมกัน ทั้งยังตอบสนองเป้าหมายนการลดขยะให้เป็นศูนย์ (Zero Waste) การปลอดการเผา (Zero Burn) รวมถึงการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพื่อให้ประเทศไทยบรรลุเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ภายในปี 2593 และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emissions) ภายในปี 2608 ภายใต้กิจกรรมหลักโครงการสร้างการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมสู่การเติบโตอย่างยั่งยืนมีกิจกรรมย่อย จำนวน 5 กิจกรรม ดังนี้
1. กิจกรรมปั้นสตาร์ทอัพเทคโนโลยีเพื่อสิ่งแวดล้อม (GreenTech Startup Springboard) มุ่งเน้นการพัฒนาสตาร์ทอัพที่สร้างสรรค์เทคโนโลยีเพื่อสิ่งแวดล้อม และสร้างโอกาสให้ธุรกิจที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเติบโตได้อย่างยั่งยืน
2. กิจกรรมยกระดับ SMEs โตไกลอย่างยั่งยืนด้วยโมเดลธุรกิจหมุนเวียน (Circular Biz Transformation) สนับสนุน SMEs ให้สามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบธุรกิจโดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน เพื่อลดผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติ
3. กิจกรรมพัฒนาวิสาหกิจชุมชนคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Community Enterprise) เสริมสร้างศักยภาพของวิสาหกิจชุมชนให้สามารถดำเนินกิจการในลักษณะที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และเพิ่มคุณค่าทางเศรษฐกิจในระดับท้องถิ่น
4. กิจกรรมพัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อความยั่งยืน (SustainPack) มุ่งเน้นการสร้างบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสามารถตอบสนองความต้องการของตลาดในปัจจุบันได้
5.กิจกรรมสร้างมูลค่าเพิ่มจากวัสดุเหลือใช้สู่ผลิตภัณฑ์มูลค่าสูง (Waste to Value)
ทางด้านนายวีรพงศ์ ฤทธิ์รอด รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ เปิดเผยว่า ฃ จากยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 – 2580 จะมุ่งเน้นการสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยการสร้างอุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคตที่ขับเคลื่อนประเทศไปสู่ประเทศพัฒนาแล้วด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยี และสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมและบริการอย่างยั่งยืนแล้ว ยังตระหนักถึงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นปัจจัยที่มีอยู่อย่างจำกัดและองค์ประกอบสำคัญที่ส่งผลต่อการพัฒนาประเทศ ให้เจริญก้าวหน้า จึงให้ความสำคัญกับการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และคุณภาพชีวิต เพื่อนำไปสู่การบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ผ่านการสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืนบนสังคมเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy)ด้วยการเปลี่ยนผ่านสู่การผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน เพื่อสร้างสังคมที่มีระดับคุณภาพชีวิตที่สูงขึ้นแต่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมต่ำลง และการสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืนบนสังคม ที่เป็นมิตรต่อสภาพภูมิอากาศด้วยการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gas Emission) และสร้างสังคมคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Society) เพื่อลดความเสี่ยงและพร้อมรับมือกับผลกระทบ จากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change)
นอกจากนี้ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566 – 2570 หมุดหมายที่ 10 ไทยมีเศรษกิจหมุนเวียน (Climate Economy) และสังคมคาร์บอนต่ำ มุ่งเน้นการพัฒนาอุตสาหกรรมและบริการ การพัฒนาเทคโนโลยี นวัตกรรม และกลไกสนับสนุน การสร้างรายได้สุทธิให้ชุมชน ท้องถิ่นและเกษตร การฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร รวมถึงการปรับพฤติกรรมทางเศรษฐกิจและการดำรงชีพเข้าสู่วิถีชีวิตใหม่อย่างยั่งยืน ตามหลักเศรษฐกิจหมุนเวียนและสังคมคาร์บอนต่ำเช่นเดียวกับเป้าหมายและแนวทางการพัฒนาภาคเหนือ (พ.ศ. 2566-2570) ที่กำหนดทิศทางการพัฒนาภาคใน 4 ด้านสำคัญ (4C) โดยเฉพาะ Creative พัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์มูลค่าสูงสู่การเป็นสินค้าและบริการสร้างสรรค์ บนฐานการผลิตและการบริโภคที่คำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และ Clean พัฒนาบนฐานการเติบโต อย่างยั่งยืนของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การดูแลความสะอาดของเมือง และการใช้พลังงานสะอาดโดยเน้น การป้องกันและแก้ไขปัญหาหมอกควัน การพัฒนาระบบบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมเมืองชุมชนตามหลักเศรษฐกิจ
อย่างไรก็ตาม ในส่วนของจังหวัดได้ตระหนักถึงการเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมไปสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน (SUSTAINDUSTRY) โดยชูแนวคิด GREEN, CLEAN และ LEAN เป็นแกนหลัก เพื่อสร้างอุตสาหกรรมที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดมลพิษ และเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า โดยจังหวัดมีแนวทางดำเนิน ในส่วนของงานมิติ GREEN (เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม) มุ่งเน้นการพัฒนาอุตสาหกรรมที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ผ่านการส่งเสริมการใช้พลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์และชีวมวล รวมถึงการพัฒนาเกษตรอุตสาหกรรมที่ยั่งยืน และการสร้างพื้นที่เศรษฐกิจสีเขียว (Green Economic Zones) มิติ CLEAN (ปราศจากมลพิษ) ให้ความสำคัญของการลดมลพิษในทุกกระบวนการผลิต โดยการสนับสนุนเทคโนโลยีสะอาดและระบบบำบัดน้ำเสียที่มีประสิทธิภาพ รวมถึงการแก้ไขปัญหาหมอกควันและการปล่อยมลพิษจากอุตสาหกรรมในพื้นที่ และมิติ LEAN (เปลี่ยนความสูญเปล่าไปสู่คุณค่า) จะเน้นการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าจะเป็นหัวใจสำคัญ โดยเน้นการนำของเสียกลับมาใช้.
