พะเยา อนุรักษ์ประเพณีชนกว่าง นักสู้แห่งขุนเขาล้านนา 1 ปีมีครั้ง
จังหวัดพะเยา เป็นจังหวัดหนึ่งของภาคเหนือที่มีการสืบทอดประเพณีอนุรักษ์และรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีชนกว่าง ทั้งนี้เนื่องจากเดือนกันยายน ถึงเดือนพฤศจิกายน ของทุกปี จะเป็นช่วงฤดูด้วงกว่างจะออกมาเป็นตัวแล้วบินเกาะตามต้นไม้จนผู้คนทั้งเด็กและผู้ใหญ่จับเอามาชนกันมาตั้งแต่โบราณกาลหลายร้อยปีมาแล้ว
วันที่ 2 ตค 61 ผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปดู กิจกรรมการชนด้วงกว่าง ที่เดิมพันด้วยถ้วยรางวัลและเงินรางวัล เป็นประเพณีการอนุรักษ์กีฬาชนกว่าง ของชมรมอนุรักษ์กว่างไทย จังหวัดพะเยา ที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ในช่วงเดือนกันยายนถึงเดือนพฤศจิกายน ซึ่งจะมีผู้นิยมเล่นชนกว่างในพื้นที่และในจังหวัดภาคเหนือ นิยมนำกว่างมาทำการชนกว่างและแข่งขันกันอย่างกว้างขวาง ซึ่งถือเป็นประเพณีทุกปี และมักจะนิยมนำกว่างมาชนกันในช่วงกลางคืนเนื่องจากถือว่ากว่างจะมองเห็นสิ่งต่างๆได้อย่างชัดเจน โดยในช่วงระหว่างเดือน กันยายน จนถึงต้นเดือนพฤศจิกายน ของทุกค่ำคืน เริ่มตั้งแต่เวลา 20.30 -24.00 น. ซึ่งจะมีบรรดานักอนุรักษ์กว่าง ในภาคเหนือ ตอนบน จะนำเอากว่างของตนเองมาเปรียบคู่ชนและชนกันทีสถานที่แห่งนี้ เป็นประจำทุกปี
โดยในปีนี้ได้มีการจัดชนกว่างที่บ้านนายมานพ สุขมี อายุ 55 ปี บ้านเลขที่ 225 บ้านแม่ต๋ำเมืองชุม อำเภอเมืองพะเยา โดยใช้ชื่อว่าชมรมอนุรักษ์กว่างไทย ซึ่ง นายสุริยา ศรีปัญญา แกนนำกลุ่มอนุรักษ์กว่างชนพะเยา กล่าวว่า ใน 1 ปีจะมีเพียง1 ครั้ง ที่มีการชนกว่าง และเป็นการอนุรักษ์กว่างจึงได้จัดสถานที่ชนกว่างขึ้นในจังหวัดพะเยาเพื่อให้คนเล่นกว่างเอากว่างมาชนกัน ซึ่งการชนกว่าง จะมีการเดิมพันกันระหว่างคู่ชนกันเอง และมีการแจกถ้วยรางวัลกว่างด้วยหากกว่างตัวไหนของใครที่ชนเก่งและชนะหลายตัวก็จะได้รับถ้วยรางวัลพร้อมเงินรางวัลไปครอง การชนกว่างจะมีทั้งคนในจังหวัดและต่างจังหวัดมาชนกว่างกันทุกวันเพื่อเป็นการอนุรักษ์ประเพณีการชนกว่างที่มีมาแต่โบราณกาลของชาวล้านนา โดยในปีนี้ ถือว่ามีด้วงกว่างออกมาเป็นจำนวนมากกว่าทุกปี เพราะมีฝนตกลงมาต่อเนื่องน้ำท่าดี จึงทำให้ด้วงกว่างออกจากพื้นที่ดินเป็นจำนวนมาก ให้นักชนกว่างออกหาและนำมาเล่นกัน จึงทำให้บรรยากาศในปีนี้เป็นไปอย่างคึกคัก มีนักนิยมเล่นชนกว่างจากพื้นที่ภาคเหนือเดินทางมาเล่นชนกว่างกันเป็นจำนวนมาก
สัมภาษณ์… นายสุริยา ศรีปัญญา แกนนำกลุ่มอนุรักษ์กว่างชนพะเยา
สำหรับประเพณีชนกว่างมีมาแต่โบราณของชาวเหนือ พอถึงช่วงฤดูกว่างออกจะเอากว่างมาชนกันเป็นประจำทุกปีเพื่อเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีการชนกว่าง การชนกว่างจะมีปีหนึ่งมีเพียงครั้งเดียวจะมีบรรดานักอนุรักษ์กว่างทั่วภาคเหนือเอากว่างมาชนกันที่พะเยา หรือชมรมอนุรักษ์กว่างไทย บ้านแม่ต๋ำเมืองชุม และมีจะการสับเปลี่ยนหมุนเวียนกันไปชนตามจังหวัดอื่นๆของภาคเหนือด้วย ซึ่งถือเป็นการสืบสานและอนุรักษ์การชนกว่างของชาวเหนือที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณกว่า 100 ปีมาแล้ว พร้อมขอเชิญชวนนักอนุรักษ์กว่างชนนำเอากว่างมาชนและประลองกันที่จังหวัดพะเยา จนหมดฤดูกว่างดังกล่าว ซึ่งหากกว่างตัวไหนที่มีความเก่งกาจและสามารถเอาชนะบรรดากว่างตัวอื่นๆจำนวนมาก ก็จะมีสนนราคาที่สูงบางครั้งนับหมื่นบาทต่อตัว 
