20 พฤษภาคม 2567 เกษตรกรชาวสวนผลไม้ ทุเรียน ลางสาด กองลอง อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ พร้อมใจสวมเสื้อผ้าพื้นเมืองของชาวลับแล จัดขบวนที่สวยงามและยิ่งใหญ่แบบโบราณ ในการสืบสานประเพณีแห่น้ำขึ้นโฮง หรือ โรง ซึ่งเป็นประเพณีที่ชาวอำเภอลับแลจัดขึ้น เพื่อเป็นการบวงสรวงสักการะดวงวิญญาณของเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ปฐมกษัตริย์องค์แรกของเมืองลับแล ตลอดจนเทพารักษ์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ที่พระองค์ได้สร้างบ้านแปลงเมืองให้อยู่กันมาอย่างร่มเย็นเป็นสุขมาตราบจนถึงทุกวันนี้ จากชุมชนเล็กๆ 70 ครอบครัว เมื่อ 1,000 กว่าปีที่ผ่านมา หลังจากชาวลับแลได้ตั้งรกรากทำมาหากิน เมื่อปี พ.ศ.1530 ปัจจุบันอำเภอลับแลมีความเจริญ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม แต่ยังคงวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม คืออาชีพเกษตรกรรม
ในพิธีแห่น้ำขึ้นโฮงหรือโรง มีขบวนแห่น้ำอบน้ำหอม ต้นผึ้งต้นดอก เครื่องบายศรี และเครื่องบวงสรวง เพื่อประกอบพิธี นำขึ้นสักการะดวงวิญญาณ และสรงน้ำเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ตลอดจนเทพารักษ์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย โดยได้เดินขบวนเริ่มจากหน้าวัดดอนสัก ต.ฝายหลวง อ.ลับแล แห่มายังลานอนุสาวรีย์ฯเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร จากนั้น นายภูริวัจน์ โชตินพรัตน์ นายอำเภอลับแล ประธานในพิธี นำชาวลับแลอันเชิญดวงวิญญาณของเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ลงจากที่ประทับ เพื่อให้ลูกหลานชาวลับแลจำนวนมาก ที่จัดขบวนเครื่องสักการะได้ถวายสักการะ จากนั้น นายอำเภอลับแล พร้อมด้วย นายชูชาติ จันทร์วัฒนพงษ์ นายก อบต.ฝายหลวง ร่วมกันผูกผ้าสามสี คล้องพวงมาลัย 7 สี 7 ศอก ก่อนจะนำชาวลับแล ร่วมกันสรงน้ำอนุสาวรีย์เจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร โดยมี นายรัตน์ ประสารศรี ประธานสภาวัฒนธรรม ตำบล ฝายหลวง ได้กล่าวคำฮ่ำไหว้สา ยอพระปารมีเจ้าฟ้าฮ่ามกุุมาร ปฐมกษัตริย์องค์แรกของเมืองลับแล
นายชูชาติ จันทร์วัฒนพงษ์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลฝายหลวง กล่าวว่า พิธีแห่น้ำขึ้นโฮง คือการนำน้ำศักดิ์สิทธิ์ ประพรมด้วยน้ำอบ น้ำหอม ขึ้นสักการะดวงวิญญาณเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ปฐมกษัตริย์ผู้สร้างเมืองลับแล ตลอดจนเทพารักษ์สิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อให้มีความร่มเย็นเป็นสุข ฝนตกต้องตามฤดูการ อยู่ดีกินดี ส่งเสริมและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม สร้างความสามัคคีในหมู่คณะ ชุมชน อีกทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวด้านวัฒนธรรม อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น โดยจัดขึ้นในวันขึ้น 13 ค่ำ เดือน 6 เป็นประจำทุกปี มีขบวนทั้งหมด 13 หมู่บ้าน 1 ชุมชน ซึ่งมีขบวนบายศรี ต้นผึ้ง ต้นดอก ขบวนวิถีชีวิตวัฒนธรรม การแต่งกายของชาวอำเภอลับแล เพื่อแสดงถึงความตัญญูและระลึกถึงคุณงามความดีของเจ้าฟ้าฮ่ามกุมารปฐมกษัตริย์ ผู้สร้างเมืองลับแลในอดีต ส่งเสริมและอนุรักษ์ ศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนสืบทอดประเพณีอันดีงามของท้องถิ่นให้คงอยู่
การจัดงานประเพณีแห่น้ำขึ้นโฮง สรงเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ประจำปี 2567 ในครั้งนี้ ได้รับการความร่วมมือจากสภาวัฒนธรรมตำบลฝายหลวง กำนัน – ผู้ใหญ่บ้าน กลุ่มแม่บ้าน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านท้องลับแล ,โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลฝ่ายหลวง และพี่น้องชาวตำบลฝ่ายหลวงทุกคนซึ่งในงานได้จัดให้มี ขบวนแห่เครื่องสักการะเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร ขบวนวัฒนธรรม วิถีชีวิตชุมชนของชาวไทยยวนลับแล การแสดงชุดต่างๆ พร้อมจัดให้มีมหรสพ ศิลปะแม่ไม้มวยไทย ถวายองค์เจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร พร้อมคอนเสิร์ตศิลปีนต่างๆอีกมาย
นาคา คะเลิศรัมย์ รายงาน
