ชมรมผู้ประกอบการศูนย์การค้าย่านไนท์บาซาร์ แถลงข่าวสืบสานประเพณียี่เป็งเปิดเทศกาล “โคมยี่เป็ง ครั้งที่ 25” ยิ่งใหญ่ใจกลางไนท์บาร์ซ่า “ตามประทีปโคมไฟในงานบุญตั้งธรรมหลวง” อลังการขบวนโคมไฟสีสันยี่เป็ง เติมแต่งสีแห่งรัตติกาลยามค่ำคืนให้สว่างไสว ต้อนรับนักท่องเที่ยว 10 พฤศจิกายนนี้ บริเวณถนนช้างคลาน ย่านไนท์บาซาร์ จ.เชียงใหม่
วันที่ 25 ต.ค.62 เวลา 18.30 น. ณ ลานกิจกรรมริมแม่น้ำปิง โครงการบ้านโบราณ เชียงใหม่ ชมรมผู้ประกอบการศูนย์การค้าย่านไนท์บาซาร์ ซึ่งประกอบด้วย ศูนย์การค้าเดอะพลาซ่า เชียงใหม่, ศูนย์การค้ากาแลไนท์บาซาร์, ศูนย์การค้าไนท์บาซาร์ เชียงใหม่, ศูนย์การค้าพาวิลเลี่ยนไนท์บาซาร์, โครงการตลาดอนุสาร, ศูนย์การค้าพันธุ์ทิพย์ พลาซ่า เชียงใหม่ และโครงการบ้านโบราณ เชียงใหม่ ตระหนักถึงคุณค่าของงานประเพณียี่เป็งเชียงใหม่ เตรียมจัดงาน “เทศกาล โคมยี่เป็ง“ ครั้งที่ 25 ยิ่งใหญ่ใจกลางไนท์บาซาร์ ขึ้น ระหว่างวันที่ 9 -12 พฤศจิกายน 2562 เพื่อร่วมส่งเสริมการท่องเที่ยวในเทศกาลลอยกระทงยี่เป็งล้านนาของจังหวัดเชียงใหม่ พร้อมส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติได้มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรมสัมผัสวิถีไทย
นายบุญเลิศ บูรณุปกรณ์ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ (อบจ. เชียงใหม่) เปิดเผยว่า “การจัดงานเทศกาลโคมยี่เป็งที่จัดขึ้นในครั้งนี้ ถือเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมและประเพณีอันดีงามของชาวล้านนา จังหวัดเชียงใหม่ อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ อบจ. เชียงใหม่ร่วมกับชมรมผู้ประกอบการศูนย์การค้าย่านไนท์บาซาร์ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานเชียงใหม่ โดยได้บูรณาการร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน ร่วมกันจัดงาน “โคมยี่เป็ง” ครั้งที่ 25 ภายใต้แนวคิด “ตามประทีปโคมไฟในงานบุญตั้งธรรมหลวง” ทั้งนี้เพื่อเป็นการอนุรักษ์ส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมและสืบทอดประเพณีอันดีงามของชาวล้านนาให้ดำรงอยู่สืบไป คาดว่าบรรยากาศงานประเพณียี่เป็ง ในย่านไนท์บาซาร์ปีนี้จะคึกคัก นักท่องเที่ยวมาจะเกิน 1 แสนคน โดยเป็นคนไทย 70% ต่างชาติ 30%”
นายวิลาส ปัญญาวงศ์ ประธานคณะกรรมการจัดงาน เทศกาลโคมยี่เป็ง ครั้งที่ 25 กล่าวว่า “ปัจจุบันเทศกาลโคมยี่เป็ง ได้รับการบรรจุให้เป็นส่วนหนึ่งของงานประเพณียี่เป็ง เชียงใหม่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าจังหวัดเชียงใหม่ เล็งเห็นคุณค่าและผลที่ได้รับจากการดำเนินงานตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา โดยการจัดงาน “โคมยี่เป็ง” ครั้งนี้ นับเป็นครั้งที่ 25 แล้ว หลังจากที่เราหยุดไปประมาณ 2 ปี ปีนี้เรากลับมาจัดอย่างยิ่งใหญ่อีกครั้ง เพื่อคงยึดปณิธานที่จะร่วมรักษาและสืบสานคุณค่าของงานประเพณีพื้นบ้านให้อยู่สืบไป
สำหรับเทศกาลโคมยี่เป็ง เป็นการประกวดริ้วขบวนโคมยี่เป็งแบบล้านนา ในวันที่ 10 พ.ย 62 ซึ่งประกอบด้วยโคมขนาดใหญ่ เรียกว่า “โคมประธาน” และริ้วขบวน ซึ่งประกอบด้วย โคมขนาดเล็ก,ตุงล้านนา,การแสดงศิลปวัฒนธรรมและนาฎศิลป์พื้นบ้าน ที่วิจิตรตระการตา เริ่มขบวนจาก ข่วงประตูท่าแพ ตั้งแต่เวลา 19.00 น. ผ่านถนนท่าแพ เข้าสู่ถนนช้างคลาน (ไนท์บาซาร์) บริเวณทางแยกวัดอุปคุต จนถึงสี่แยกตัดกับถนนศรีดอนไชย(สี่แยกดวงตะวัน) โดยตลอดเส้นทางขบวนแห่ นักท่องเที่ยวจะได้ชมความงดงามของศิลปะการตกแต่งโคมขนาดใหญ่/เล็ก จากหลากหลายความคิดสร้างสรรค์ และการแสดงนาฎศิลป์ ซึ่งหาชมได้ยาก จนถึงปลายทางด้านหน้าศูนย์การค้าพันธุ์ทิพย์ พลาซ่า เชียงใหม่ ซึ่งเป็นบริเวณพิธีการหลัก และการตัดสินคัดเลือกขบวนโคมที่งดงามที่สุด ที่จะเป็นตัวแทนความภาคภูมิใจของชาวล้านนา สำหรับแนวคิดของงานเทศกาลโคมยี่เป็ง ครั้งที่ 25 ประจำปี 2562 คือ “การเทศน์มหาชาติ และการจำลองบรรยากาศ งานบุญตั้งธรรมหลวง” ที่มีมาแต่โบราณกาล ซึ่งหาชมได้ยากมากในยุคสมัยปัจจุบันอีกด้วย”
นายอัศนี บูรณุปกรณ์ เลขานุการนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่ กล่าวถึง กิจกรรมต่างๆ ในงานประเพณียี่เป็ง ครั้งนี้ว่า “สำหรับงานประเพณียี่เป็งเชียงใหม่ ถือเป็นวัฒนธรรมประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ทั้งยังเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ และเพื่อเป็นการต้อนรับนักท่องเที่ยวที่จะเข้ามาเยือนได้กำหนดแนวทางการดำเนินงานเน้นการส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณีล้านนาโดยขอความร่วมมือจากประชาชนร่วมกันแต่งกายชุดพื้นเมือง พูดคำเมือง และแสดงออกถึงศิลปวัฒนธรรมที่บ่งบอกถึงความเป็นล้านนาอย่างแท้จริง อีกทั้งควบคุมมาตรการความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของนักท่องเที่ยวให้ได้รับความปลอดภัยสูงสุดระหว่างท่องเที่ยวในพื้นที่ อีกทั้งการรักษาสิ่งแวดล้อมรณรงค์การใช้กระทงที่ผลิตจากวัสดุธรรมชาติ พร้อมทั้งตกแต่งด้วยประติมากรรมโคมไฟ และเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจภายในจังหวัดซึ่งก่อให้เกิดรายได้ภายในชุมชนและภาครวมของจังหวัดเชียงใหม่ด้วย
และนอกเหนือจากกิจกรรมประกวดขบวนโคมยี่เป็งแล้วนั้น ย่านไนท์บาซาร์ยังมีกิจกรรมมากมายให้ร่วมสัมผัสวัฒนธรรมล้านนา ไม่ว่าจะเป็น วันที่ 9 พ.ย 62 กิจกรรมการประกวดเทพบุตร เทพธิดา โคมยี่เป็ง ณ โครงการตลาดอนุสาร , วันที่ 10 พ.ย 62 การประกวดขบวนแห่ โคมยี่เป็งและการแสดงนาฎศิลป์ล้านนา และ วันที่ 11 พ.ย 62 การเทศน์มหาชาติ และจำลองเขาวงกต พร้อมการแสดงนิทรรศการโคมยี่เป็ง , วันที่ 10-12 พ.ย 62 พบกิกาดหมั้ว และ กิจกรรมสาธิตการทำผางประทีป ให้กับนักท่องเที่ยว และให้นักท่องเที่ยวได้มีส่วนร่วมในการทำผางประทีปเพื่อเป็นพุทธบูชา ณ โครงการบ้านโบราณเชียงใหม่ รวมถึงกิจกรรมการสาธิตและสอนทำกระทงจากวัสดุธรรมชาติและการแสดงนาฎศิลป์ล้านนา ระหว่างวันที่ 10 – 12 พ.ย 62 ณ ศูนย์การค้าไนท์บาซาร์ เชียงใหม่ และศูนย์การค้ากาแลไนท์บาซ่าร์”
ด้าน นางสาวภัคนันท์ วินิจชัย ผู้อำนวยการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานเชียงใหม่ กล่าวถึง ภาพรวมของการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ “ปกติในเดือนพฤศจิกายน เชียงใหม่มีการจัดกิจกรรมหลายอย่าง รวมถึงตัวงานประเพณีเดือนยี่เป็ง ซึ่งจะมีนักท่องเที่ยเดินทางเข้ามาในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่หลายชาติจำนวนมากในช่วงจัดงาน ที่เข้ามาชมประเพณี และวัฒนธรรมที่สืบสานกันมาเป็นเวลานาน ซึ่งในปีนี้คาดว่าจะมีนักท่องเที่ยวและรายได้จากการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นกว่าปีก่อน ซึ่ง ททท. มีส่วนช่วยในการประชาสัมพันธ์ ทั้งเตรียมวางแผ่นพับประชาสัมพันธ์ ในจุดสำคัญ เช่น ท่าอากาศยานเชียงใหม่ โรงแรมและสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ ซึ่งหวังว่ากิจกรรมดังกล่าวจะสะท้อนความเป็นเอกลักษณ์ที่ชาวท้องถิ่นล้านนาทุกคนภูมิใจและสานต่อสู่รุ่นต่อรุ่นต่อไป” ผู้อำนวยการ ททท. สำนักงานเชียงใหม่ กล่าว
คุณอินสม ปัญญาโสภา ตัวแทนคณะกรรมการตัดสินการประกวดขบวนโคมยี่เป็ง กล่าวถึง แนวคิดและที่มา ของหัวข้อในการประกวดขบวนโคมยี่เป็ง ครั้งที่ 25 ว่า “ตามประทีปโคมไฟในงานบุญตั้งธรรมหลวง” เกิดจากแนวคิดที่จะสืบสานประเพณี และความศรัทธาทางศาสนา ที่มีแต่โบราณกาล ประเพณี “ตั้งธรรมหลวง” หมายถึงการฟังพระธรรมเทศนาเรื่องใหญ่หรือเรื่องสำคัญ เพราะธรรมหลวงที่ใช้เทศน์มักจะเป็นเวสสันดรชาดก อันเป็นพระชาติสุดท้ายของพระโพธิสัตว์ก่อนจะได้มาประสูติและตรัสรู้ เป็น-พระพุทธเจ้าในชาติต่อมา มีทั้งหมด 13 กัณฑ์ คำว่า “ตั้ง” แปลว่าเริ่มต้น การตั้งธรรมหลวง ก็อาจแปลว่าการสดับพระธรรมเทศนาจากคัมภีร์ที่จารขึ้นใหม่เป็นครั้งแรกด้วย ประเพณีนี้ตรงกับงานประเพณีฟังเทศน์มหาชาติของภาคกลาง
การเทศน์มหาชาติ เป็นประเพณีของไทยมาตั้งแต่โบราณ คือ ตั้งแต่สมัยสุโขทัยมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ การเทศน์มหาชาติ มีการจัดเป็นประจำทุกปี ในระหว่างเดือน 11 เดือน 12 หรือเดือน 1 (เดือนอ้าย) ในปัจจุบันนี้ได้เปลี่ยนไปตามสถานการณ์ที่เหมาะสม มหาชาติหรือเวสสันดรชาดก ประกอบด้วยพระคาถาภาษาบาลี จำนวน 1,000 พระคาถา ลักษณะการเทศน์เรียกว่า เทศน์คาถาพัน หรือเทศน์มหาชาติ มหาชาติทั้ง 13 กัณฑ์ ได้มีการแต่งเป็นร่ายยาวด้วยท่วงทำนองอันเพราะพริ้ง และการเทศน์แต่ละกัณฑ์ ก็จะมีท่วงทำนองที่แตกต่างกันออกไป เมื่อการเทศน์มหาชาติแต่ละกัณฑ์จบลงก็จะมีปี่พาทย์ประโคมเพลงประจำกัณฑ์รับกัณฑ์เทศน์ด้วย
นอกเหนือจากการเทศน์แล้ว ยังมีส่วนของการตกแต่งสถานที่ การทำรั้วราชวัตร ประตูป่า ประดับโครงซุ้มด้วยทางมะพร้าว ประดับด้วยฉัตร ธง ช่อช้าง ต้นกล้วย ต้นอ้อย ต้นข่า ต้นกุก มาปักไว้ให้ดูเหมือนกับประตูเข้าป่า และอาจมีการจำลองเขาวงกตไว้ภายในวัดให้ได้เดินเล่น โดยตรงกลางเขาวงกตจะมีแท่นบูชาพระพุทธรูปอยู่ สถานที่ใช้ในการ ตั้งธรรมหลวง จะนิยมใช้วิหาร ภายในจะต้องตกแต่งไปด้วยเครื่องบูชาเวสสันดรชาดก ได้แก่ ดอกบัว ดอกพ้าน(บัวสาย) ช่อสามเหลี่ยม ติดกระดาษต้อง(กระดาษฉลุ) รูปช้าง ม้า วัว ควาย ทาสหญิง ทาสชาย แก้ว แหวน เงิน ทอง อย่างละ 100 รูป ประดับโคมผัดที่เล่าเรื่องเวสสันดรชาดก มีการทำค้างโคมแขวนบูชา มีเชือกสำหรับดึงขึ้นลงได้ จึงเรียกว่า โคมล้อ ล้อ หมายถึงรอกที่ใช้สำหรับชักเชือกขึ้นลงเพื่อจุดประทีปบูชา
สำหรับการประกวดขบวนโคมยี่เป็ง ( วันที่ 10 พฤศจิกายน 2562 ) ผู้เข้าร่วมประกวดจะจัดริ้วขบวนและประดับตกแต่ง ภายในริ้วขบวนประกอบด้วยโคม , ตุง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของชาวล้านนา , การแสดงศิลปวัฒนธรรม และผู้เข้าร่วมเดินในริ้วขบวนโคม จะแต่งกายในเครื่องแต่งกายแบบชาวไทยล้านนา โดยขบวนจะเริ่มเดินจาก ข่วงประตูท่าแพ ผ่านถนนท่าแพ เข้าสู่ถนนช้างคลาน ย่านไนท์บาซาร์ และจะทำการตัดสินและมอบรางวัลในงาน บริเวณหน้าศูนย์การค้า พันธุ์ทิพย์ พลาซ่า เชียงใหม่ พร้อมทั้ง การเทศน์มหาชาติ และการจำลองบรรยากาศการเทศน์มหาชาติ ในอดีต บริเวณวัดศรีดอนไชย ถนนช้างคลาน จังหวัดเชียงใหม่ วันที่ 11 พฤศจิกายน 2562 เวลา 07.00 –22.00 น. และ การจัดแสดง โคมยี่เป็งประธาน ซึ่งเป็นผลงานของผู้เข้าประกวดขบวนโคมทุกขบวน จัดแสดงให้นักท่องเที่ยวชม ณ ข่วง วัดศรีดอนไชย ถนนช้างคลาน จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่าง วันที่ 11-12 พฤศจิกายน 2562 รวมถึงจะมีการแสดงกิจกรรมต่าง ๆ และงานมหรสพ จะจัดให้มีขึ้นระหว่างช่วงเทศกาล เพื่อสร้างสีสันบรรยากาศร่วมกับงานกระทงเล็ก และกระทงใหญ่ของทางเทศบาลนครเชียงใหม่
โดยกติกาการประกวดของขบวนที่เข้าประกวด ขบวนโคมยี่เป็ง ประกอบด้วย
โคมประธาน ซึ่งมีขนาดใหญ่-เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5 เมตร และไม่เกิน 3 เมตร, รูปแบบของโคมประธาน สื่อถึง ประเพณีงานบุญ ตั้งธรรมหลวง ซึ่งจะเกี่ยวเนื่องไปถึง การเทศน์มหาชาติ และ พิธีกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเทศน์มหาชาติ รวมถึงแสดงออกถึงภูมิปัญญา และความเชื่อที่เกี่ยวเนื่องกัน, มีโคมสาย ซึ่งเป็นโคมบริวาร เสริมโคมประธาน ประดับประดาในขบวน, รูปแบบของโคมทั้งหมด ควรแสดงถึงความสวยงาม, สะท้อนถึงความเป็นศิลปวัฒนธรรมล้านนา และสามารถให้แสงสว่างในตัวได้, แสดงสัญลักษณ์หรือสื่อความหมายถึง ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม และเอกลักษณ์ของล้านนา, จำนวนผู้เข้าร่วมขบวนแห่โคม แต่ละขบวนควรจะมีจำนวนไม่ต่ำกว่า 100 คน
สำหรับรางวัลการประกวด รางวัลชนะเลิศ โล่เกียรติยศจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม นายอิทธิพล คุณปลื้ม พร้อมเงินรางวัล 50,000 บาท, รางวัลรองชนะเลิศ อันดับ 1 โล่เกียรติยศจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม นายอิทธิพล คุณปลื้ม พร้อมเงินรางวัล 30,000 บาท, รางวัลรองชนะเลิศ อันดับ 2 โล่เกียรติยศจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม นายอิทธิพล คุณปลื้ม พร้อมเงินรางวัล 20,000 บาท,รางวัลชมเชย จำนวน 2 รางวัล โล่เกียรติยศจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม นายอิทธิพล คุณปลื้ม พร้อมเงินรางวัล 10,000 บาท
ซึ่งชมรมผู้ประกอบการศูนย์การค้าย่านไนท์บาซาร์ อันประกอบด้วย ศูนย์การค้าเดอะ พลาซ่า เชียงใหม่ , โครงการกาแลไนท์บาซาร์ , โครงการไนท์บาซาร์ เชียงใหม่ , ศูนย์การค้าพาวิลเลี่ยนไนท์บาซาร์ , โครงการตลาดอนุสาร เชียงใหม่, โครงการบ้านโบราณ เชียงใหม่ และศูนย์การค้าพันธุ์ทิพย์ เชียงใหม่ ขอเชิญชวนประชาชนทุกท่านมาร่วมภาคภูมิใจในความเป็นล้านนา และนำเสนอเสน่ห์ของเชียงใหม่ ให้เป็นที่ประจักษ์และประทับใจของนักท่องเที่ยวร่วมกัน ในงาน “เทศกาลโคมยี่เป็ง ครั้งที่ 25 ประจำปี 2562” ระหว่างวันที่ 9 – 12 พฤศจิกายน 2562 เพื่ออนุรักษ์และสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม เนื่องในงานประเพณียี่เป็งเชียงใหม่ บริเวณถนนช้างคลาน ย่านไนท์บาซาร์.
ทรงวุฒิ ทับทอง
