ร้อยเอ็ด…
ข้าวเม่าขี้แมวขายดี. ที่ ต.นาอุดม อ.โพนทอง.ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นาง คำผัน ถนอมศักดฺ์ อายุ 57 ปี.บ้านเลขที่ 21 ม.7 บ้านโคกกลาง ต.นาอุดม อ.โพนทอง จ.ร้อยเอ็ด. และเพื่อนบ้านหลายคนมีอาชีพตำข้าวเม่าขาย โดยกรรมวิธีแบบโบราณ ( ใช้ครกมองตำข้าวเม่า)จึงทำให้เกิดข้าวเม่าขี้แมวที่มีรสชาติอร่อย-หอม-หวาน-รสนุ่ม โดยเฉพาะช่วงใกล้ออกพรรษา ลมว่าวพัดมา ได้เวลา คั่วข้าวเม่า จึงทำให้ออเด่อสั่งวัน/วันจึงจะได้รัปทานข้าวเม่าขี้แมว นางคำผัน ถนอมศักดิ์ เปิดเผยขั้นตอนกรรมวิธี คั่วข้าวเม่าแบบโบราณ
1.การเลือก:รวงข้าวในนามาเม่า ขั้นแรกจะตรวจดูในนาว่า แปลงไหนรวงข้าวพอดีทำข้าวเม่า อยู่ในช่วงวัยแรกรุ่น ที่เลยระยะข้าวน้ำนมแล้วมามาดมาดประมาณ3-7 วัน แกะดูข้างในเปลือกข้าวเริ่มแข็งตัวเป็นเม็ด มีสีขาว และห่อหุ้มด้วยเยื่อบางๆ สีเขียว การเตรียมรวงข้าวมาทำข้าวเม่าแบบดั้งเดิมดูทีละรวง และหักทีละรวง โดยหักตรงข้อต่อของรวงกับปล้อง จนได้ปริมาณเพียงพอ
***หมายเหตุ:ซึ่งขั้นตอนนี้ ไม่นิยมใช้เคียว ก็เนื่องจาก ข้าวในกอเดียวกัน อาจจะแก่ไม่เท่ากันจะส่งผลให้ข้าวเม่าไม่นุ่ม-หอม-2.วิธีทำ:แยกเมล็ดข้าวออกจากรวงโดยใช้ช้อนขูดเอาเฉพาะเมล็ดข้าวออกมาจากรวงเพื่อนำมาคั่วใน หม้อดิน(หรืออาจจะใช้กระทะแทนก็ได้) ค้างหม้อดิน บนไฟอ่อนๆนำเมล็ดข้าวเม่า ซึ่งขูดเตรียมไว้แล้ว ใส่ลงในหม้อดิน พอประมาณ ใช้ไม้พายคนไปมา เพื่อให้ข้าวสุกทั่วถึง คั่วพอสุก และเทพักไว้ในกระด้ง หรือตะกร้า แล้วคั่วหม้อต่อไป จนเสร็จนำมาตำด้วยครกมอง..
***หมายเหตุ:ขั้นตอนนี้ คือการนำเปลือกข้าวออกจากเนื้อเมล็ดนั่นเอง เมื่อนำเปลือกออกแล้ว ตักมาเทลงในกระด้งนำมาฟัดให้กากหรือเปลือกข้าวออกก็จะเหลือเนื้อในสีเขียว เป็นข้าวเม่าน่ารับประทาน มีรสชาติอ่อน-นุ่ม-หวาน-หอม
https://youtu.be/2QfhCUB-zRU
ดำเนิน พรมไชยา/ภาพ-ข่าว