5 กรกฎาคม 67 บ้านจำป่าหวายดาวเรือง หมู่ 1 ต.จำป่าหวาย อ.เมือง จ.พะเยา เป็นหมู่บ้านจักรสานแห่งหนึ่งของจังหวัดพะเยา ที่คนเฒ่าคนแก่ยุคคนโบราณในหมู่บ้านสมัยก่อนก่จะจักรสานน้ำถุ้งเพื่อใช้ในการตักน้ำจากบ่อน้ำ ขึ้นมาใช้แต่ปัจจุบันได้สูญหายไปหมดแล้วชาวบ้านจึงรวมกลุ่มกันนำไม้ไผ่รวก มาจักสานน้ำถุ้งหลวง มีขนาดกว้าง 2 เมตร สูง 3 เมตร ห้อยไว้ในศาลา ริมถนนกลางกลางหมู่บ้านเพื่อให้เป็นแลนด์มาค และให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา เรียนรู้ ว่า สิ่งของเครื่องใช้ของคนโบราณ ที่ทำด้วยมือ เป็นอย่างไร เช่นเดียวกับ น้ำถุ้ง หรือน้ำทุ่ง และยังสร้างความฮือฮาเป็นที่แปลกตาให้แก่ผู้คนที่ผ่านไปมาบริเวณหมู่บ้านดังกล่าวอีกด้วย
คุณตาเลิศ ฉลาดกาล อายุ 82 ปี ได้เล่าว่า น้ำถุ้งเป็น ผลิตภัณฑ์ จักสานของชาวบ้านดาวเรือง ตำบลจำปาหวาย ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาล ทางชาวบ้านจึงได้ช่วยกันอนุรักษ์รูปแบบไว้ให้คนรุ่นหลังได้ดู โดยร่วมได้ร่วมกัน ทำน้ำถุ้งหรือนเำถุ้งหลวง ใบใหญ่ขึ้นมา ใช้ไม้เปลือกผิวไผ่รวกมาจักสานน้ำถุ้งหลวง ขึ้นมาไว้ มีขนาดกว้าง 2 เมตรสูง 3 เมตร ติดตั้งห้อย ไว้บริเวณศาลากลางหมู่บ้านดาวเรือง ข้างถนน เพื่อ อนุรักษ์ และ ให้ลูกหลายและคนทั่วไปได้ดู วิถีของชาวบ้านดาวเรืองตำบลป่าหวาย ที่มีการ จักสานโดยเฉพาะ การจักสานน้ำถุ้ง และจักสานเครื่องใช้ด้วยไม้ไผ่ อีกหลากหลายชนิดด้วยดังกล่าว รวมถึงน้ำถุ้งที่ใช้ประโยชน์ในการตักน้ำของคนโบราณสมัยก่อนด้วย
ปัณณวิชญ์ อยู่ดี รายงาน